بتن اتوکلاو شده (عمل آوری بتن تحت فشار زیاد)

بتن اتوکلاو شده (عمل آوری بتن تحت فشار زیاد)

برای عمل آوردن سریع بتن و دست یابی به مقاومت های مورد نظر و قالب برداری سریع استفاده از بتن اتوکلاو شده توصیه می شود. در این روش دما و بخار آب و فشار همراه با هم به عضو بتنی که درون دستگاه اتوکلاو قرار گرفته است تزریق می شود. به دلیل اینکه فشار بخار در این حالت نسبت به فشار جو بیشتر است موجب می شود که گرما با سرعت بیشتری در عمق بتن نفوذ کند و گیرش سریع شود. این روش هم از لحاظ نحوه اجرا و هم از لحاظ ماهیت بتن تولید شده با روش عمل آوری بتن با بخار در فشار یک اتمسفر تفاوت دارد. از آنجا که در این روش فشارهایی بیش از فشار یک اتمسفر به کار برده می شود نیاز به اطاق بخار یا مخزن فشار با منبع بخار تر می باشد به چنین مخزنی اتو کلاو گویند و عمل آوری در بخار با فشار زیاد را همچنین به اسماتو کلاو نمودن می شناسند. از مهم ترین خصوصیات این روش می توان به موارد زیر اشاره نمود.

• مقاومت اولیه زیاد ، مقاومت بتن سریعا افزایش می یابد.
• دوام زیاد ، مقاومت بتن در برابر عوامل جوی (یخ زدن و آب شدن) و حمله مواد شیمیایی و سولفات ها بیشتر می شود.
• خزش یا جمع شدگی بتن کاهش می یابد.

عمل آوردن بتن تحت فشار زیاد (بتن اتوکلاو شده) فقط در مورد بتن های ساخته شده با سیمان پرتلند به کار می رود به کار بردن سیمان های پر آلومین و سیمان های پر سولفات ، به نحوه نامطلوبی تحت تاثیر دمای زیاد قرار می گیرند و استفاده از این روش در مورد این سیمان ها به هیچ وجه جایز نمی باشد.

روش عمل آوری توسط اتوکلاو به شرح زیر می باشد.

1. گیرش اولیه بتن در شرایط معمول تا زمان گیرش نهایی
2. قرار دادن قطعات در اتوکلاو و افزایش دما و افزایش فشار تا حداکثر 180 درجه سانتی گراد (پیشنهاد ASTM C648-98) برابر با 149 درجه سانتی گراد می باشد و افزایش فشار بخار به میزان حداکثر 0.8 مگاپاسکال بالاتر از فشار اتمسفر به صورت تدریجی در یک دوره حداقل 3 ساعته. سرعت ازدیاد دما 40 درجه سانتی گراد در ساعت می باشد. به علت واکنش های شیمیایی بین سیلیس و Ca(OH)2 آزاد شده در هنگام هیدراتاسیون C3S بیشترین تاثیر را خواهد داشت لذا در این روش عمل آوری پیشنهاد می گردد که همواره میکروسیلیس به سیمان اضافه گردد. مقدار بهینه افزایش سیلیس به سیمان به نسبت های مخلوط بستگی دارد معمولا بین 0.4 الی 0.7 جرم سیمان می باشد.
3. نگه داری عضو مورد نظر در شرایط فوق به مدت 5 الی 8 ساعت
4. کاهش فشار و حرارت و خنک کردن سریع عضو طرف 20 الی 30 دقیقه

لازم به تاکید است که در هر دما یک مدت بهینه برای عمل اوری وجود دارد. همچنین یک زمان طولانی تر عمل آوری در دمای کمتر، منجر به مقاومت بهینه بیشتر از وقتی که دمای زیاد برای مدت کوتاه تری اعمال می شود، خواهد بود.

عمل آوری در بخار با فشار زیاد ، مقاومت بتن را در برابر حمله سولفات ها را بهبود می بخشد.

منبع : تکنولوژی بتن و آزمایشگاه همراه با طرح اختلاط نوشته مهندس فرهاد مصباح ایراندوست