بتن پیش آکنده
بتن پیش آکنده یا بتن با سنگدانه های پیش آکنده برای جلوگیری از جدایی دانه ها در بتن سنگین و نیز در زیر آب و همچنین محل هایی با دسترسی های مشکل و کارهای تعمیراتی و بتن حجیم و بتن ریزی در هوای سرد و بتن ریزی در هوای گرم کاربرد دارد.
برای بتن ریزی قطعات ویژه ، نظیر برخی محفظه های پیل های هسته ای یا فضاهایی که ریختن ، جادادن ، و متراکم کردن بتن تازه در آن ها به سادگی میسر نیست از روش بتن پیش آکنده استفاده می شود.
در این روش سنگدانه های درشت در درون قالب یا در فضای مورد نظر چیده شده و یا با وسایل مناسب و به نحوی مشخص ریخته ، توزیع و متراکم می گردند. سپس ملات سیمان که معمولا حاوی روان کننده و منبسط شونده است به طور مداوم از پایین به بالا تحت فشار بین ۵ الی ۸ اتمسفر به طور یکنواخت در فضای خالی بین سنگدانه ها تزریق می شود. از مهم ترین خصوصیات این روش می توان به مصرف کم سیمان اشاره کرد.
به علت اتکای سنگدانه های درشت بر روی یکدیگر جمع شدگی این نوع بتن در مقایسه با بتن های معمولی بسیار کمتر می باشد.
در مورد بتن پیش آکنده باید به نکات زیر توجه داشت.
- کوچکترین اندازه سنگدانه مصرفی باید ۸ الی ۱۰ برابر بزرگترین اندازه دانه های ماسه موجود در دوغاب باشد.
- برای پیوستگی بهتر میان سنگدانه ها و دوغاب سیمان ، سنگدانه های درشت باید عاری از گرد و غبار باشند در غیر این صورت پیوستگی کامل بین سنگدانه های بتن به وجود نمی آید. بهتر است سنگدانه ها را قبل از اضافه نمودن ملات به طور کامل خیس و اشباع نمود.
- نسبت های اختلاط ملات از نظر وزنی معمولا شامل ۲ قسمت سیمان پرتلند یک قسمت خاکستر بادی و ۳ الی ۴ قسمت ماسه ریزدانه است.
- برای کاهش خطرات آب انداختن و بهبود کیفیت روانی ملات می توان از پوزولان استفاده کرد.
- معمولا از مواد افزودنی روان کننده با خاصیت دیرگیر کننده استفاده می شود.
- معمولا از مواد منبسط شونده نظیر پودر آلومینیوم نیز می توان در ملات استفاده کرد.
- سیمان و سنگدانه های ریز و مواد افزودنی را در یک مخلوط کن مخصوص کلوئیدی که سرعت گردش آن زیاد است با سرعت بالا مخلوط نموده و تا قبل از تکمیل عمل پمپاژ سیمان در مخلوط کن به صورت معلق باقی می ماند. قالب و قطعات محصور کننده محل بتن ریزی باید کاملا آب بند بوده و بتواند فشار ملات سیمان را تحمل کند.
- در بالای قالب یا در بالاترین قسمت فضای مورد بتن ریزی باید لوله ای برای خروج هوا در موقع تزریق ملات ، پیش بینی شود. تزریق ملات باید تا وقتی ادامه یابد که ملات از لوله هواکش سرریز نماید. ملاتی که از دهانه خروجی لوله هواکش سرریز می کند در ابتدا دارای حباب های هوای بسیاری است ، تزریق باید تا موقعی ادامه یابد که در ملات خروجی حباب زیاد دیده نشود.
- در بتن پیش آکنده اصولا نیازی به ارتعاش لرزاندن درونی نیست، ولی گاهی لرزاندن بیرونی در سطح بالای ملات به بهتر شدن کیفیت سطوح نهایی منجر می گردد.
منبع : تکنولوژی بتن و آزمایشگاه همراه با طرح اختلاط نوشته مهندس فرهاد مصباح ایراندوست